fotoshooting3[3]
Odlada zoruch 2019

Na picia suraodüda dles tröpes manifestaziuns che é gnüdes metüdes a jí dl 2019 tla Biblioteca provinziala Dr. F. Teßmann.
01.01.2019 - 31.12.2019,
Bulsan, Biblioteca Provinziala Dr. Friedrich Teßmann

Novëmber
26.11

Ai 26 de novëmber él gnü metü a jí tla Biblioteca provinziala en colaboraziun cun la Lia dles artistes y di artisć dl Südtirol, dla Lia dles auturies y di auturs dl Südtirol y dl Radio RAI Südtirol les „Conversaziuns de laboratore“. Rut Bernardi, Sepp Mall y Anne Marie Pircher á pité la poscibilité da ciutié ite te sües creaziuns leterares. La moderaziun dla manifestaziun é gnüda surantuta da Christoph Pichler, Kathrin Bragagna y Renate Gamper. Helga Plankensteiner y Michael Lösch s'á cruzié dla cornisc musicala.

18.11
Tl cheder de na manifestaziun dla Biblioteca provinziala, dl Südtiroler Kulturinstitut, dla Lia dles artistes y di artisć dl Südtirol, dl Ferdinandeum y dla ciasa edituria folio él gnü presenté n repert particolar fora dl'arpejun dl gran dessignadú y contemporan critich Paul Flora. Le jonn de 18 agn se dá jö iló cun le spirit dl tëmp dl 1940.

11.11
Klaus Diepold
, professur tl’Université tecnica de Minca, á tigní n referat sön le tema „Wenn Maschinen Dichter werden. Über Künstliche Intelligenz, Kreativität und Sprache“. Al á splighé ci che l'inteligënza artifiziala é y ci che ara pó fá tl ciamp dla creativité y dl lingaz. Dla moderaziun dla manifestaziun, che é gnüda organisada en colaboraziun cun le zënter linguistich dl Südtiroler Kulturinstitut, la Biblioteca provinziala y la Volkshochschule Südtirol, s'á cruzié Monika Obrist.

7.11
Gabriele Crepaz
á presenté so liber „Das Glück kann man sich richten“. Ara nen vá de stories de vita straordinares sön le gní plü vedli. Tl zënter él la domanda de ci che nes conzed da gní plü vedli bun. D'atres porsones che á tut pert ales incuntades é l'inrescidëssa dla contentëza Melanie Hausler, l'esperta de mic Brunamaria Dal Lago Veneri y Hubert Egger, che á inventé les proteses inteliëntes. Dla moderaziun s'á cruzié Sabina Frei.

5.11
La manifestaziun „Chertes che cunta la storia“ é gnüda metüda a jí canche la ciasa edituria Athesia-Tappeiner á publiché le liber de Georg Grote „Im Schatten der Zeitenwende“. Cun milesc de lëtres, chertes postales y diari ál respidlé la vita tl Tirol danter le 1900 y le 1918 y é le resultat dl proiet de inrescida „Corespondënzes dl Südtirol“, che é gnü metü a jí dal'EURAC (Istitut por i dërc dles mendranzes). L'introduziun é gnüda fata dal presidënt dl'EURAC Roland Psenner.

Otober
21.10

La linguista Bettina M. Bock dl Istitut por le lingaz y la leteratöra todësc dl'Université de Köln á baié te so referat dl contribut dl “lingaz scëmpl” ala cultura dl lingaz. Cun „lingaz scëmpl“ él miné le lingaz che an adora canche an ciara da dé informaziuns por scrit a na moda scëmpla che sides le plü che ara vá "zënza impedimënc". La manifestaziun é le resultat de na colaboraziun danter la sozieté por le lingaz todësch (seziun de Balsan), la Biblioteca provinziala y le zënter linguistich dl Südtiroler Kulturinstitut.

26.10
Le De dles biblioteches é gnü metü a jí tla Biblioteca provinziala sot le moto „Les parores vista o canche le lingaz incunta la moda y la poesia devënta guant da strada“. Tl zënter dl proiet, che é gnü fat cun la Facolté de design y ert dl'Université Lëdia de Balsan, êl la confrontaziun cun le lingaz y la creaziun tipografica de malietes. Les malietes é gnüdes stampades cun dessëgns dles studëntes y di studënc cun la tecnica dla serigrafia. Ala fin á la jënt podü chirí fora n motif, le lascé stampé sön na malieta y se le tó para a ciasa sciöche text-t-shirt. Tl medemo tëmp á Antonino Benincasa baié dla tipografia, Andreas Hapkemeyer á mostré imajes che documentëia le coliamënt danter imaja y test tla storia dl'ert.

8.10
L'espert de politica Eugen Pfister, che é a cé dl proiet d’inrescida Horror-Game-Politics tla Scora alta d'ert a Bern, á daurí le program d'altonn cun n referat sön la comunicaziun politica de jüc digitai. Le titul dla manifestaziun é sté: "Wir spielen, was wir sind". Ti ultimi carant'agn é i jüc digitai deventá naota jüc tecnics de moda y spo media de massa.

Setëmber
7.9, 21.9, 28.9 y 5.10

Ai 7 de setëmber él gnü metü a jí la cuarta ediziun dla linia de manifestaziuns leterares “1/2 Mittag” dla lia dles auturies y di auturs dl Südtirol (SAAV) y dla Biblioteca provinziala. Al á metü man Arno Camenisch, Selma Mahlknecht y Sonja Steger. Dla moderaziun dla manifestaziun dal moto “Vest/Dapert” s'á cruzié Alma Vallazza. Ai 21 de setëmber (Moto: Nord/Posiziun) Elsbeth Wallnöfer, Leonhard F. Seidl y Greta Pichler, moderaziun: Jörg Zemmler. Ai 28 de setëmber él gnü metü a jí cun “Lichtungen / Zeitschrift für Literatur, Kunst und Zeitkritik” n “1/2 Mittag SPECIAL”. Le moto dla manifestaziun: “Lingaz. Confins – Leteratöra dl Südtirol”. Al á tut pert: Gentiana Minga, Maria Oberrauch y Maria E. Brunner. Dla moderaziun s'á cruzié Tanja Raich. Ai 5 d'otober (Moto: „Ost/Stories“) á Robert Prosser, Helga Glantschnig y Gerd Sulzenbacher presenté so laur. Moderaziun: Martin Hanni. De ½ MITTAG⁴ s'á cruzié Adele Brunner, Jörg Zemmler y Martin Hanni sön inciaria dla SAAV.

Agost
1.8, 8.8, 22.8 y 29.8

Cater sëres s'á la curt de letöra dla Biblioteca provinziala trasformé te n chino alaleria idiliach. Al é gnü mostré: al 1. d'agost „Mein Herz tanzt“ (2014) y tl medemo tëmp le film por mituns: „Jim Knopf und Lukas der Lokomotivführer“ (2018). Ai 8 d'agost „Vincent will Meer“ (2010) y le film por mituns: „Auf Augenhöhe“ (2016). Ai 22 d'agost „Ein Sommer in New York“ (2007) y le film por mituns: „Überflieger: Kleine Vögel – Großes Geklapper“ (2017). Ai 29 d'agost „Lion - Der lange Weg nach Hause“ (2016) y le film por mituns: Die kleine Hexe“ (2018).

Ma
29.5

Claudia Rauchegger-Fischer presentëia so liber “Sind wir eigentlich schuldig geworden?”. L'auturia ti á ciaré a 30 intervistes de ëres che á cunté de süa vita y che aldî pro le Bund Deutscher Mädel y â albü en pert inciaries de surastanza tl'organisaziun dl NS. Rauchegger-Fischer é leturia de didatica storica tl'Université de Desproch y tla Scora alta pedagogica dl Tirol, maestra de scora alta de storia y todësch, auturia de libri de scora y laora pro www.erinnern.at. Eva Pfanzelter, professuria assoziada tl Istitut de storia contemporana dl'Université de Desproch á condüt ite tl tema y á moderé la discusciun.

25.5
Sot le titul “Ressentiment – Risentimento” él gnü fat la pröma presentaziun de n liber tl areal dles ex scores Pascoli dl zënter bibliotecar nü. Le post dla manifestaziun é gnü chirí fora aposta dala Biblioteca provinziala, dala Biblioteca zivica "Cesare Battisti“ y dala Biblioteca provinziala taliana “Claudia Augusta”. Al dô gní metü insciö simbolicamënter la pröma pera dl zënter bibliotecar nü. Ti dui libri s'á dé jö cin auturies y auturs todësc y cin auturies y auturs talians cun la parora “ressentimënt”. Anna Weidenholzer y Giorgio Falco á presenté i libri deboriada cun Valeria Trevisan Benussi, Ermanno Filippi y Johannes Andresen. Dla moderaziun s'á cruzié le jornalist dla RAI Lucio Giudiceandrea.

Aurí
11.4

Christoph Haidacher y Barbara Denicolò á presenté le liber de fotografies nü „Kaiser Maximilian I. Tirol-Österreich-Europa. 1459 -1519". La manifestaziun, che é gnüda organisada en colaboraziun cun la Lia de storia dl Tirol (seziun da Balsan), é gnüda moderada da Gustav Pfeifer.

Merz
16.3

Do da 25 agn de Frauenkalender - l'ajënda dedicada al monn feminil - á Alchemilla, le grup de laur ëra, formaziun y laur, arjigné ca sot ala coordinaziun de Heidi Hintner "Alchemilla, die Erste, la Prima", le pröm liber de letöra feminil dl Südtirol. N'ediziun speziala che mët tl zënter la politica por chësc aniversar. Monika Hauser y Marcella Pirrone cunta tl'intervista de sües scombatüdes cuntra la violënza sön les ëres y mostra sö tan importanta che la solidarieté danter les ëres é. La presentaziun dl liber de letöra nü cun letöres y intervistes é gnüda moderada da Heidi Hintner y Alessia Dughera. Ala manifestaziun á ince tut pert Luisa Gnecchi y Rut Bernardi.


Forá
27.2

Franz Tumler á incunté tres indô la Talia: da öna na pert a livel storich por ci che reverda la politica taliana dl Südtirol, dal'atra sciöche provinzia dl'ert y dla leteratöra. Christoph Pichler (RAI Südtirol) á lit toc fora dl'antologia “Franz Tumler. Italienische Impressionen” che é gnüda dada fora dl 2019 dala ciasa edituria Edizioni alphabeta. L'editur Ferruccio Delle Cave á mené la serada.


14.2
Presentaziun dla revista "Geschichte und Region / Storia e regione". L'edituria Margareth Lanzinger y l'editur Hans Heiss dl sföi nü á presenté adöm cun l'auturia Susanne Korbel (Graz) y l'autur Francesco Frizzera (Trënt) l'ediziun “Community of Images/Zugehörigkeiten schaffen/Costruire appartenenze”, olache le tema é la migraziun.


Jená
16.1

Le cybermobbing é na forma de violënza linguistica tla rëi che vëgn adorada a na moda mirada por ferí na porsona. “Hetze im Netz – Sprache und Cybermobbing” é sté le tema dl referat de Konstanze Marx. Ara é professuria de linguistica tl seminar de filologia todëscia dl'Université de Mannheim y colaboradëssa dl Istitut por le lingaz todësch a Mannheim.